Skip to main content


Dei store tech-gigantane blir skumlare og skumlare. Overvaking, kommersiell krenking av personvern, algoritmar som gjer folk avhengige og steingale, og alvorleg innblanding i demokratiske val er nokre av tinga som bør få folk med eit nokolunde demokratisk sinnelag til å liggje vakne om natta. Fleire og fleire får auga opp for kor gale det faktisk står til med så å seie alle dei sosiale medie-plattformene mange av oss har vore brukarar av i fleire år.

Kva er alternativa? Det er ikkje godt å seie. Skal eit sosialt medium fungere, treng ein jo folk - og folk flest er framleis på Facebook, og/eller Instagram, Twitter/X, og liknande stadar.

Men ein stad må ein nesten byrje. Før jul oppdaga eg det som på norsk gjerne blir kalla "fødiverset" (eller "allheimen"). Det her er eit knippe ikkje-kommersielle og desentraliserte sosiale medium, som gjerne tilsvarer dei store kjente som Facebook, Instagram, Twitter, etc. I tillegg til at dei er ikkje-kommersielle, og dermed ikkje avhengig av å overvake deg eller bombardere deg med reklame, er dei heller ikkje styrt av algoritmar som manipulerer deg. Du er i større grad sjølv herre over kva du vil sjå.

Og: alle saman "pratar" med kvarandre! Det tyder altså at om du t.d. lager deg ein konto på Twitter-alternativet "Mastodon", så kan du følgje brukarar på Instagram-alternativet "Pixelfed". Ein er altså ikkje avhengig av å ha eigen brukar "over alt" om ein ikkje gidd. (Tenk på e-post: om du har "gmail" kan du sende e-post til ein som har "hotmail").

Det her er sjølvsagt å kjempe i motbakke. Eg trur tech-gigantane framleis kjem til å vera gigantar om 10 år også. Eg trur dei vil halde fram med å selje persondata til høgstbydande, blande seg inn i politikk, radikalisere folk, og å manipulere oss med kyniske algoritmar til å bruke alt for mykje av fritida vår på scrolling. MEN: eg trur det vil vera ein enorm fordel om nokre av oss prøver å byggje opp noko betre på sida. Det er faktisk ingen naturlov at storkapitalen skal eige alt sosialt liv på internett, sjølv om det er dit vi har komme no.

Derfor: bli med å gi Fødiverset ein sjanse, folkens! Alle monnar drar! 😀

youtu.be/E13BxLPrigA?si=ah0Ws2…